Żyjemy coraz dłużej!

Eksperci są zgodni, że kluczem do lepszej starości jest aktywność: fizyczna, społeczna, kulturalna i obywatelska. Naszym celem jest tworzenie programów i warunków, które umożliwią osobom starszym właśnie bycie aktywnymi. Wpłynie to na ich stan zdrowia – bo mobilizacja i bodźce pochodzące z kontaktów i praktycznych działań mają dobroczynny wpływ na jakość życia.

Obecne dyskusje nad starzeniem się związane są z bardzo dobrą wiadomością: krajom rozwiniętym udało się osiągnąć imponującą przewidywaną długość życia. W Polsce wynosi ona 77 lat, a w całej Unii Europejskiej 80. Ma to jednak swoje konsekwencje – prawie niemożliwe jest dotrwanie do tak późnego wieku bez żadnych chorób. W Polsce przewlekłe dolegliwości zgłasza aż 89% osób, które ukończyły 60 lat. Odpowiednia profilaktyka i działania medyczne pozostają bardzo ważne, ale to strategie niewystarczające do skutecznej zmiany jakości życia.

Potrzeba szerszego spojrzenia na problem doprowadziła do ukucia terminu aktywne starzenie się, wprowadzonego przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Oznacza ono przeniesienie nacisku z myślenia o starości bez problemów zdrowotnych do myślenia o starości przeżytej możliwie pełnie, aktywnie i szczęśliwie. Sztuką staje się więc takie zorganizowanie społeczeństwa, żeby mimo nieuchronnych ograniczeń zdrowotnych standard życia jak najmniej się obniżał, a późne lata były czasem satysfakcjonującym, a nie samotnym i pełnym zgryzot.

Według WHO fundamentami, na których powinno opierać się aktywne starzenie się, są –obok zdrowia – partycypacja i bezpieczeństwo. Ta pierwsza oznacza niemalejącą z wiekiem aktywność kulturalną i społeczną oraz bycie wartościowym i docenianym członkiem swojej społeczności. Bezpieczeństwo można rozumieć bardzo szeroko: zupełnie wprost – jako ochronę przed nadużyciami i zabezpieczenie ekonomiczne, ale także jako pewien dobrostan psychiczny i poczucie bezpieczeństwa.

Celem jest doprowadzenie do sytuacji, kiedy osoby starsze będą mogły do późnych lat pozostawać w dotychczasowym miejscu zamieszkania i żyć możliwie samodzielnie. Aby tak się stało, niezbędne jest silne zintegrowanie społeczności lokalnych, które będą zapewniały wsparcie, ale także mogły korzystać z mądrości i społecznej aktywności seniorów. Należy dążyć do solidarności międzypokoleniowej wyrażającej się w wymianie pomocy i do tak zwanej srebrnej gospodarki, która charakteryzuje się dobrym wykorzystaniem potencjału osób starszych oraz odpowiednio rozwiniętym sektorem usług skierowanych do seniorów. Wszystko to wzmocni upodmiotowienie osób starszych i pomoże podtrzymać ich dobre samopoczucie oraz poczucie własnej wartości.